اسکار یا فرورفتگی های پوست: علت ها و درمان
اگر عاملی باعث ایجاد عفونت در پوست شود و این عفونت با تاخیر درمان شود امکان بروز فرورفتگی هایی که به آن اسکار می گوییم وجود دارد.
اسکار آکنه
آکنه‌های التهابی، به‌ویژه ندول‌ها و کیست‌ها، از جدی‌ترین اشکال آکنه به شمار می‌روند که معمولاً حاوی تجمعی از باکتری‌های خاص، به‌ویژه Cutibacterium acnes، هستند؛ این باکتری‌ها در محیط بسته و التهاب‌زده‌ی فولیکول‌های چربی رشد فزاینده‌ای پیدا می‌کنند و منجر به تشکیل ضایعات چرکی و عفونی می‌گردند. بسیاری از افراد، به‌ویژه در دوران نوجوانی که پوست تحت تأثیر تغییرات هورمونی قرار دارد، با این نوع آکنه‌ها مواجه می‌شوند؛ اما اغلب به دلیل کم‌توجهی، تصور طبیعی‌بودن این ضایعات، یا شرم اجتماعی، پیگیری درمانی مؤثری انجام نمی‌دهند. این بی‌توجهی به درمان به‌موقع نه‌تنها سبب تداوم التهاب در لایه‌های عمیق‌تر پوست می‌شود، بلکه روند التیام طبیعی پوست را مختل کرده و نهایتاً منجر به تخریب بافتی می‌گردد که به‌صورت اسکارهای دائمی و فرورفتگی‌های سطح پوست بروز می‌کند؛ زخم‌هایی که نه‌تنها ظاهری ناخوشایند دارند بلکه گاهی می‌توانند تأثیر روانی عمیقی بر اعتماد به نفس فرد بگذارند. این اسکارها بسته به شدت التهاب، عمق ضایعه و واکنش بدن به ترمیم، انواع مختلفی دارند که هر یک نیازمند رویکرد درمانی متفاوت و تخصصی خواهد بود.
اسکارهای پوستی در اثر اسیدتراپی
اگر پارامترهای مرتبط با اسیدتراپی به‌درستی انتخاب نشوند و قدرت یا غلظت اسید مورد استفاده با نوع پوست، ضخامت اپیدرم، وضعیت سلامت عمومی فرد و سابقه‌ی حساسیت‌های پوستی تطابق نداشته باشد، احتمال بروز عوارض ناخواسته به‌طور معناداری افزایش می‌یابد؛ یکی از شایع‌ترین این عوارض، تأخیر در فرایند فیزیولوژیک ترمیم پوست است.
در چنین شرایطی، به‌جای اینکه لایه‌برداری سلول‌های مرده و بازسازی پوست به‌صورت کنترل‌شده و هماهنگ با چرخه بازسازی طبیعی پوست انجام شود، اختلال در سد دفاعی اپیدرم به وجود می‌آید که این امر، مسیر را برای نفوذ میکروارگانیسم‌های فرصت‌طلب، به‌ویژه باکتری‌ها، هموار می‌سازد و احتمال بروز عفونت‌های سطحی یا عمقی را افزایش می‌دهد.
در نتیجه، نه‌تنها پوست فرصت بازیابی سالم و یکنواخت را از دست می‌دهد، بلکه در برخی موارد شاهد تشکیل ضایعات التهابی، برآمدگی‌های دردناک یا حتی اسکارهای هایپرتروفیک و آتروفیک در محل آسیب خواهیم بود؛ که این پیامدها می‌توانند باعث تضعیف بافت پوست، کاهش یکنواختی رنگ و بافت، و از بین رفتن نتایج مطلوب زیبایی‌شناختی شوند.
از این‌رو، انتخاب دقیق نوع اسید، درصد غلظت، مدت‌زمان تماس و دفعات تکرار، باید همگی بر پایه‌ی ارزیابی علمی از ویژگی‌های فردی بیمار تعیین گردند.
درمان اسکارهای پوستی
در درمان اسکارهای ناشی از آکنه، تشخیص نوع اسکار و عمق آن نقش بسیار مهمی در انتخاب رویکرد درمانی ایفا می‌کند.
اسکارهای سطحی که عمدتاً محدود به لایه‌های فوقانی اپیدرم هستند، معمولاً به‌خوبی به درمان‌های غیرتهاجمی یا نیمه‌تهاجمی مانند لایه‌بردارهای شیمیایی (Chemical Peels) با قدرت پایین پاسخ می‌دهند. این ترکیبات اسیدی، از طریق تسریع در چرخه نوسازی سلولی، افزایش تولید کلاژن و بازسازی سطح پوست، موجب کم‌عمق‌تر شدن این ضایعات و بهبود ظاهر کلی پوست می‌گردند.
با این حال، هنگامی که اسکارها به لایه‌های عمقی‌تر درمیس نفوذ کرده‌اند و ساختار بافتی پوست را به شکل قابل‌توجهی دچار فرورفتگی یا فیبروز کرده‌اند، استفاده صرف از اسیدتراپی یا لایه‌بردارهای سطحی کافی نخواهد بود.
در چنین مواردی، به‌کارگیری مداخلات تهاجمی‌تر مانند ساب‌سیژن، لیزر فرکشنال، میکرونیدلینگ عمقی یا تزریق فیلر، تحت نظارت متخصص پوست ضرورت می‌یابد. ارجاع بیمار به پزشک متخصص نه‌تنها تضمین‌کننده‌ی انتخاب مناسب‌ترین روش بر اساس نوع اسکار، نوع پوست و سوابق پزشکی فرد است، بلکه ریسک عوارض جانبی را به حداقل رسانده و کیفیت نتایج درمانی را به‌صورت قابل‌توجهی ارتقاء می‌بخشد.
آیا می توان با کرم های ترمیم کننده، اسکار آکنه را درمان کرد؟
کرم‌های ترمیم‌کننده می‌توانند به بهبود ظاهر اسکارهای آکنه کمک کنند، اما به‌تنهایی برای درمان کامل اسکارهای متوسط تا عمیق کافی نیستند.
کرم‌های ترمیم‌کننده، به‌ویژه آن‌هایی که حاوی ترکیبات فعالی مانند پپتیدها و فاکتورهای رشد، عصاره‌های بازسازی‌کننده (مثل سنتلا آسیاتیکا، خرنوب یا آلوئه‌ورا)، ویتامین‌هایی چون A و E، مواد آبرسان عمقی مثل هیالورونیک‌اسید، آنتی‌اکسیدان‌ها و ضد التهاب‌ها هستند، می‌توانند نقش مؤثری در کاهش التهاب مزمن، تسریع بازسازی سلولی، بهبود بافت پوست و جلوگیری از بدتر شدن اسکارها داشته باشند. اما درمان کننده اسکار آکنه نیستند.
این محصولات بیشتر برای ترمیم، آرام سازی و مرطوب نموده پوست آسیب دیده استفاده می شوند و فرایند بازسازی آن را تحریک می‌نماید.
محصولات آموزشی مرتبط
آموزش درمان آکنه: رهایی از آکنه و جوش صورت
تومان2,000,000بلافاصله بعد از واریز موارد زیر با تلگرام ارسال می شود: فیلم ضبط شده ورکشاپ حضوری، فیلم ضبط شده آموزش مجازی، یک ساعت از آموزش چلچراغ کابین که پیشنیاز مبحث آکنه است، فایل pdf اسلایدها
