ماکولار آمیلوئیدوز
ماکولار آمیلوئیدوز چیست؟
ماکولار آمیلوئیدوز یک بیماری مزمن و سطحی پوستی است که با لکه‌های قهوه‌ای تا خاکستری، معمولاً به‌صورت الگوی توری‌شکل یا موج‌دار، در نواحی مانند پشت، شانه‌ها و بازوها ظاهر می‌شود. این بیماری به‌دلیل رسوب پروتئین آمیلوئید در لایه‌های بالایی پوست ایجاد می‌شود و خارش نیز ممکن است همراه آن باشد. ماکولار آمیلوئیدوز اغلب در افراد با پوست سبزه یا تیره شایع‌تر است و عوامل تحریک‌کننده مانند خاراندن مداوم، ژنتیک و تابش آفتاب می‌توانند در بروز یا تشدید آن نقش داشته باشند. این بیماری خوش‌خیم است، اما درمان قطعی ندارد و بیشتر با هدف کاهش علائم مدیریت می‌شود.
آیا بیماری ماکولار خارش دارد؟
ماکولار آمیلوئیدوز معمولاً با خارش همراه است که ممکن است خفیف یا شدید باشد و در برخی بیماران یکی از آزاردهنده‌ترین علائم بیماری محسوب می‌شود. خاراندن مداوم نه‌تنها خارش را تشدید می‌کند، بلکه خود می‌تواند عامل بدتر شدن ضایعات و تیرگی پوست باشد. عواملی مانند گرما، تعریق، استرس و لباس‌های زبر نیز می‌توانند خارش را افزایش دهند. درمان خارش در این بیماری معمولاً با داروهای موضعی ضدالتهاب، آنتی‌هیستامین‌ها و کرم‌های مرطوب‌کننده انجام می‌شود.
ویژگی های ظاهری
قهوه‌ای، خاکستری یا برنزه رنگ‌اند
معمولاً مسطح هستند (بدون برجستگی قابل لمس)
ممکن است ظاهر شبکه‌ای، موج‌دار یا توری‌شکل داشته باشند
معمولاً در ناحیه بالای پشت، بازوها یا شانه‌ها دیده می‌شوند
گاهی در اثر خاراندن مداوم، پوست کمی ضخیم‌تر یا کمی برجسته می‌شود، ولی ذات بیماری ماکولار و سطحی است
با لایه برداری تا چه حد درمان می شود؟
ماکولار آمیلوئیدوز تنها یک مشکل سطحی رنگ‌دانه‌ای نیست، بلکه ناشی از رسوب پروتئین آمیلوئید در لایه‌های بالایی پوست است. به همین دلیل، درمان‌هایی مانند لایه‌برداری شیمیایی یا میکرودرم ممکن است به کاهش تیرگی‌ها کمک کنند، اما نمی‌توانند علت اصلی بیماری را از بین ببرند. در برخی موارد، این روش‌ها حتی ممکن است پوست را تحریک کرده و خارش یا لک‌ها را تشدید کنند.
در نتیجه، لایه‌برداری می‌تواند به‌عنوان یک درمان کمکی برای بهبود ظاهری پوست مفید باشد، اما نباید به‌تنهایی به آن تکیه کرد. بهترین نتایج زمانی حاصل می‌شود که این روش‌ها با درمان‌های دیگر مانند کرم‌های ضد التهاب، روشن‌کننده یا لیزر درمانی زیر نظر متخصص پوست ترکیب شوند.
چگونه از لک های ناشی از قارچ تشخیص دهیم؟
لک‌های ماکولار آمیلوئیدوز از نظر ظاهری ممکن است با لک‌های قارچی سطحی مانند تینه‌آ ورسیکالر اشتباه گرفته شوند، اما تفاوت‌هایی میان آن‌ها وجود دارد. آمیلوئیدوز معمولاً به شکل لکه‌های قهوه‌ای، خاکستری یا برنزه با الگوی شبکه‌ای یا موج‌دار دیده می‌شود، در حالی که لک‌های قارچی معمولاً سفید، صورتی یا قهوه‌ای روشن هستند و به‌صورت گرد یا بیضی با پوسته‌ریزی خفیف ظاهر می‌شوند.
محل بروز این دو نیز متفاوت است؛ آمیلوئیدوز بیشتر در نواحی مانند پشت، شانه‌ها و بازوها دیده می‌شود، در حالی که تینه‌آ ورسیکالر اغلب گردن، سینه یا قسمت بالای کمر را درگیر می‌کند. خارش در هر دو ممکن است وجود داشته باشد، اما در آمیلوئیدوز معمولاً مزمن‌تر و آزاردهنده‌تر است.
اگر لکه با داروهای ضدقارچ بهبود نیابد و الگوی تیره با خارش طولانی‌مدت داشته باشد، احتمال ماکولار آمیلوئیدوز بیشتر است. برای تشخیص قطعی، پزشک ممکن است از آزمایش قارچ (تست KOH) یا در موارد مشکوک‌تر از نمونه‌برداری پوستی (بیوپسی) استفاده کند.
چگونه از لک ناشی از خشکی تفکیک کنیم؟
لک‌های ناشی از خشکی و دهیدراتگی پوست معمولاً به صورت لکه‌های کمرنگ، پوسته‌پوسته و بدون الگوی مشخص ظاهر می‌شوند و پوست در این نواحی زبر و کشیده است. این نوع لک‌ها اغلب در فصول سرد یا در اثر استفاده زیاد از شوینده‌ها دیده می‌شوند و با استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده به‌سرعت بهبود می‌یابند.
در مقابل، لک‌های ماکولار آمیلوئیدوز دارای رنگ قهوه‌ای یا خاکستری و با الگوی مشخص موج‌دار یا شبکه‌ای هستند و معمولاً مزمن، مقاوم به مرطوب‌کننده‌ها و همراه با خارش‌اند. برخلاف خشکی پوست، این لک‌ها به‌سادگی از بین نمی‌روند و نیاز به درمان تخصصی دارند.
بنابراین، اگر لک‌ها با مرطوب کردن پوست در مدت کوتاهی بهبود نیابند، یا اگر همراه با خارش طولانی و الگوی مشخص باشند، باید به بیماری‌های پوستی مانند ماکولار آمیلوئیدوز یا قارچ شک کرد و به متخصص پوست مراجعه کرد.
