قرمزی پوست
تغییر رنگ پوست به رنگ قرمز که منشا فیزیولوژیکی دارد را قرمزی پوست می گوییم. قرمزی پوست در افرادی که پوست نرمال دارند ظرف چند دقیقه برطرف می شود اما در پوست های حساس ممکن است چند ساعت / روز / هفته طول بکشد. قرمزی پوست به علت افزایش گردش خون در ایجاد می شود.
رزاسه چیست؟
برخلاف قرمزی معمولی پوست که فقط یک وضعیت فیزیولوژیکی است، رزاسه یک بیماری پوستی یا درماتوز پوستی است که علاوه بر قرمزی پوست، پیچیدگی های دیگری هم دارد که در ادامه توضیح داده می شود.
رزاسه یک بیماری پیشرونده پوستی است که مشتعل می شود و گاهی فروکش می کند. این بیماری پیش رونده در مراحل اولیه ممکن است فقط به شکل قرمزی معمولی در نواحی میانی صورت بروز کند. اما در مراحل بعدی، مویرگ های کوچک و متسع همراه با قرمزی دائمی روی پوست ایجاد می شوند که به آن کوپروز یا تلانژکتازی می گویند. با پیشرفت بیماری، ضایعات التهابی نمایان می شوند. پاپول ها و پوستول ها تشکیل می شوند. در برخی بیماران وخامت رزاسه به حدی می شود که به ضخیم شدن بافت پوست، رشد بیش از حدد غدد پوست (هایپرپلازی)، فیماتوز (مثل رینوفیما) می انجامد.
فاز های مختلف رزاسه
اگر بخواهیم برای این بیماری پیش رونده چهار فاز مشخص کنیم به این شکل خواهد بود:
زیر گروه های رزاسه
کوپروز چیست؟
وقتی در اثر عاملی مثل گرما یا قرارگرفتن در معرض آفتاب جریان خون افزایش می یابد، مویرگ ها منبسط می شوند. با عادی شدن شرایط یعنی وقتی مواجهه با گرما یا نورآفتاب قطع شد، مویرگها باید به سایز اولیه خود برگردند. اما وقتی دیوار مویرگها انعطاف شان را از دست می دهند در اثر افزایش جریان خون منبسط می مانند ولی چون انعطاف لازم را ندارند منقبض نشده و به حالت اولیه برنمی گردند. وقتی این اتفاق می افتد، سلولهای خون به بیرون نشت کرده و پوست به رنگ قرمز در می آید. در این حالت وضعیتی پیش می آید که به آن کوپروز می گوییم.
اینکه چرا انعطاف مویرگ ها کم می شود هم می تواند دلایل ژنتیکی داشته باشد و هم دلایل محیطی. رنگین پوست ها و کسانی که ضخامت پوستشان بیشتر است کمتر در معرض کوپروز هستند. در عوض، کسانی که پوست نازک و روشن دارند بیشتر در معرض این آسیب هستند. وقتی عوامل درونی و بیرونی با هم ادغام می شوند کوپروز شتاب بیشتری می گیرد.
عوامل محرک مثل حرارت، سرما و الکل باعث وخیم تر شدن وضعیت کوپروز می شوند.
کوپروز یکی از شکل ها یا فرم های رزاسه است که به صورت مویرگهای ریز نمایان شده از سطح پوست بروز می کند که با چشم غیر مسلح هم دیده می شوند (تلانژکتازی).
کوپروز را می توان یکی از مراحل رزاسه به حساب آورد. با این توضیح که: رزاسه یک بیماری پیشرونده پوستی است که گاهی مشتعل می شود و گاهی فروکش می کند و می تواند شکل های مختلفی داشته باشد. در مراحل اولیه ممکن است فقط به شکل قرمزی معمولی در نواحی میانی صورت بروز کند. اما با گذشت زمان، مویرگ های کوچک و متسع همراه با قرمزی دائمی روی پوست ایجاد می شوند که به آن کوپروز می گویند. در مراحل بعدی پیچیده تر می شود.
شباهت های کوپروز و رزاسه
هر دو جزء ضایعات پوستی یا lesion های پوستی هستند.
هر دو منشا پاتولوژی دارند. (برخلاف قرمزی معمولی که منشا فیزیولوژیکی دارد)
در هر دو قرمزی دیده می شود.
هر دو معمولا در صورت رایج هستند.
هر دو در پوست حساس بیشتر دیده می شوند زیرا سدپوستی آسیب دیده است و واکنش پوست به عوامل محرک بیشتر است.
قرمزی پوست در هر دو می تواند قرمزی موقت (اریتم) یا قرمزی دائم (اریتروز) باشد.
تفاوت های کوپروز و رزاسه
کوپروز بیشتر لایه های سطحی پوست را درگیر می کند اما رزاسه فازهای مختلف دارد که در مراحل پیشرفته تر می تواند عمق پوست را درگیر کرده و بسیار مزمن شود.
در کوپروز مویرگ ها به علت عدم انعطاف پذیری منبسط می شوند اما در رزاسه علاوه بر منبسط شدن مویرگ ها ممکن است ضایعه های برآمده قرمز رنگ نیز دیده شود.
کوپروز محدود به نواحی میانی صورت است اما رزاسه می تواند نواحی دیگر مثل پیشانی و چشم ها را نیز درگیر کند.
قرمزی و التهاب در رزاسه معمولا شدیدتر و مزمن تر از کوپروز است.
درمان رزاسه معمولا نیاز به اقدامات درمانی و مراجعه به پزشک دارد اما کوپوز می تواند با روتین صحیح پوستی و تغییر سبک زندگی مدیریت شود.
راهکارهای غیر دارویی مدیریت کوپروز و رزاسه
در درجه اول باید عوامل محرک تا حد امکان حذف شوند و مواجهه با آنها به حداقل برسد یا همراه با محافظت باشد. مثلا اگر عامل محرک، آفتاب است: پرهیز حداکثری از آفتاب، پوشش پوست در برابر آفتاب و مصرف ضدآفتاب توصیه می شود. آبرسانی پوست، مصرف آب و تمیز نگه داشتن پوست نیز توصیه می شود. مصرف بیش از حد ادویه و الکل نیز می توانند از دیگر عوامل محرک باشند.
برای کاهش قرمزی می توان از محصولات ضدالتهاب و منقبض کننده عروق استفاده کرد: بتاگلوکان، روغن همپ، آزلائیک اسید، نیاسین آمید، سنتلا آسیاتیکا، آلانتوئین و بیزابولول
راهکارهای دارویی
از آنجا که رزاسه یک بیماری مزمن پوستی است برای درمان آن حتما مشاوره با متخصص پوست مفید است. پزشکان ممکن است داروهای زیر را برای مدیریت رزاسه تجویز کنند:
پرسش و پاسخ
از شوینده های ملایم استفاده کنید. برای پاک کردن آرایش از میسلار اویل ها یا کرم های پاک کننده استفاده کنید. اگر پوست چرب حساس دارید پاک کننده اینفیوژن مریکیت با ملایمت و قدرت زیادی آلاینده ها را پاک می کند.
اول باید مشخص شود که وضعیت رزاسه شما در کدام فاز است. اگر در مراحل اولیه باشد به احتمال زیاد با درمان غیر دارویی درمان می شود اما اگر حاد شده باشد نیاز به درمان دارویی دارد. اینکه می فرمایید پوست تان به کرم ترمیم کننده و ضدالتهاب واکنش نشان می دهد ممکن است به علت فاسد شدن پیش هنگام محصول تان باشد. این گونه محصولات چون معمولا کم مصرف می شوند و فقط در هنگام اسیب پوست مورد استفاده قرار می گیرند ممکن است تاریخ مجاز بعد از باز شدنشان گذشته باشد. پس دقت کنید که چه زمانی محصول را باز کرده اید و اگر منقضی شده یا دوفاز شده یا تغییر بو و تغییر بافت داده دور انداخته شود
خیر اما هر دو ضایعه قابل کنترل هستند.
برای هر دو دسته از این بیماران ضدآفتاب های مینرال یا معدنی توصیه می شود. در میان برندهای ایرانی: پرودرما، سینره، راکوتن، سان سیف، آردن، مای، هیدرودرم دارای ضدآفتاب مینرال هستند.
در گروه N برند فارماسریز (شرکت بهین تجارت اولر) محصولاتی مثل فوم پاک کننده، محلول میسلار، تونر ملایم، کرم دور چشم، کرم مرطوب کننده، سرم ویتامین سی و … برای مویرگ های آسیب دیده وجود دارد.