افزایش نفوذ به پوست با افزایش دما

در پاسخ به این سوال که مواد موثره محصولات آرایشی بهداشتی و داروها چگونه در داخل پوست نفوذ می کنند، امروز می خواهم در مورد یک راهکار دیگر صحبت کنم.

در ویدئوی قبلی در مورد کاهش سایز ذره ای یا کاهش سایز مولکول گفتیم. گفتیم یک سری مولکول هایی مثل پروتئین ها (Protein) و اسید هیالورونیک (Hyaluronic acid) اگر اندازه شان کوچک بشود راحت تر در داخل پوست نفوذ می کنند.

امروز می خواهیم در مورد راهکار دوم صحبت کنیم. راهکار دوم استفاده از حرارت یا بالا بردن دما است.

وقتی که دما بالا می رود انرژی جنبشی مولکول ها افزایش پیدا می کند. به چه معنا؟ به این معنا که راحت تر حرکت می کنند، سریع تر حرکت می کنند و بیشتر نفوذ می کنند.

قبل از این که برویم اثرات گرما را بر نفوذ ترکیبات بررسی کنیم اجازه بدهید یک بار دیگر پوست را و راه های نفوذ به آن را با هم دیگر مرور کنیم.

 در این شکل پوست را می بینید. لایه رویی پوست یک لایه شاخی (Stratum corneum) است تشکیل شده از سلول هایی که لابه‌لایش چربی هایی از جنس لیپید (Lipid) است. این سلول ها و چربی هایی که لابه‌لایش است یک سد نفوذ ناپذیر در برابر ترکیبات ایجاد می کند.

یک ترکیب، یک مولکول، یک ماده اگر که بخواهد به داخل پوست نفوذ بکند دو راه دارد: یا این که از داخل سلول ها عبور کند، یعنی از غشای سلول ها عبور کند بیاید داخل دوباره بیرون بیاید و سلول بعدی و سلول بعدی که می دانیم این مسیر خیلی مسیر سخت تری است. یک راه دیگر این که از لابه‌لای این سلول ها حرکت کند و پایین بیاید. یعنی از ملات سیمانی یا از داخل این لیپیدها عبور بکند و داخل پوست بیاید.

 اگر که به پوست نگاه دقیق تری بکنیم، اجازه فدهید که شکل را عوض کنم در یک شکل دیگر بهتان نشان بدهم، در این شکل دقیق تر نشان داده شده است.

همان طور که می بینید در سطح پوست یک روزنه هایی وجود دارد، یک مجراهای کوچکی وجود دارد. یکی از این مجراها مجرایی است که به غدد عرق وصل می شود. یکی دیگر از این مجراها آن مجراهایی است که در واقع دهانه فولیکول (Follicle) ما است. فولیکول فرورفتگی است که در داخل آن مو تشکیل می شود، رشد می کند و از پوست سر بیرون می آورد. به این فولیکول غده هایی از جنس غده های چربی وصل است که به آن غده سباسه (Sebaceous gland) می گوییم و چریی تولید می کند به نام سبوم (Sebum). سبوم می آید داخل این حفره را پر می کند و از آن خارج می شود. حال یک ترکیبی را وقتی که می خواهیم وارد پوست بکنیم علاوه بر این که روش عبور از سلول یا عبور از بین سلول ها را داریم، ما روش نفوذ از منافذ را هم داریم.

در داخل غده عرق و مجرای آن همان طور که از اسمش پیداست عرق وجود دارد. یعنی آب. از جنس آب است. ترکیبات آب دوست از این طریق می آید و ترکیبات چربی دوست از داخل فولیکول می آید که داخلش پر از سبوم است. سبوم آن چربی‌ای است که روی سطح پوست قرار می گیرد و پوست را نفوذ ناپذیر می کند. اما اگر که این چربی سیالیتش تغییر بکند، به عبارت علمی تر ویسکوزیته اش (Viscosity) تغییر بکند، مواد ممکن است در داخل پوست بتوانند نفوذ بکنند.

یک چربی را وقتی شما چربی جامد را در ماهیتابه می ریزید و گرم می کنید چه اتفاقی برای آن می افتد؟ مایع می شود. حال اگر یک چربی را که مقداری سفت است حرارتش بدهید چه اتفاقی می افتد؟ شل تر می شود، روان تر می شود، به اصطلاح علمی ویسکوزیته اش کم تر می شود. تحقیقات نشان داده است که وقتی پوست را ده تا دوازده درجه گرم کنید این مایعی که در داخل فولیکول ها است به آن سبوم می گوییم دو برابر روان تر می شود و بنابراین نفوذ ترکیبات به داخل آن راحت تر می شود.

حال برویم ببینیم با چه روش هایی می توانیم پوست را گرم بکنیم. یکی از این روش ها استفاده از بخور دادن است. بخور با قابلمه را همه بلدیم. آب را جوش می آوریم و بخارش را تنفس می کنیم. این بخار وقتی که به پوست می خورد باعث می شود که سلول ها نرم بشوند. سلول های سطح پوست رطوبت را جذب می کنند، متورم می شوند، ضمن این که یک حرارتی هم این جا است.

در سالن ها، در اتاق پوست چه کار می کنند؟

از یک دستگاهی استفاده می کنند به نام دستگاه بخور که در واقع واتر اتمایزر (Water atomizer) است، یعنی ذرات آب را خیلی ریز می کند و حرارت می دهد و روی سطح پوست می پاشد. رطوبت و گرمایی که به پوست می دهد باعث می شود این سلول ها از هم دیگر باز شوند، باد کنند، غشایشان نازک تر بشود، ترکیبات راحت تر بتوانند از داخل غشا یا از لابه لای سلول ها عبور کنند به داخل پوست بیایند.

حالا این که بخور خوب است یا بد مبحثی است که در کارگاه چلچراغ کابین مفصل در موردش صحبت می کنیم. چون بخور برخلاف این که اسمش یا ظاهرش این است که رطوبت به پوست می دهد، در واقع رطوبت را از پوست می گیرد. چون این رطوبتی که به پوست می دهد موقتی است و وقتی این آب می خواهد تبخیر شود رطوبت پوست را بیرون می کشد و ما در جای خودش خواهیم گفت که بخور برای پوست چرب مناسب تر است، پوست چرب را بخور یک مقدار خشک تر می کند و پوست هایی که حساس نیستند را حساس می کند و به همین علت می گوییم پوست حساس اصلا از بخور استفاده نکند.

خوب اگر که بخواهیم از راهکار افزایش حرارت یا افزایش دما برای پوست حساس استفاده کنیم چه کار باید بکنیم؟ باید ببینیم که پوست را دیگر چگونه می شود گرم کرد.

 یکی از روش های گرم کردن پوست استفاده از ماسک هایی است که در سالن ها استفاده می شود. ماسک ها انواع مختلف دارند. یک ماسکی داریم به نام ماسک گچی یا ماسک مدلاژ (Modelage). همان طور که گچ ساختمان را در آب بریزیم خمیر تشکیل بدهیم این آماده استفاده می شود و می شود به آن قالب داد، این گچ ها هم این گونه استفاده می شود. پودر را داخل آب خنک می ریزند، خمیر را تشکیل می دهند، روی پوست می گذارند، وقتی روی پوست قرار گرفت حرارت ایجاد می کند. جل الخالق چه اتفاقی می افتد؟

یک واکنش گرمازا از نوع جذب رطوبت، از نوع هیدراسیون (Hydration) دارد اتفاق می افتد. حال بسته به این که مولکولش چیست، مثلا اگر مولکول گچ باشد سولفات کلسیم (Calcium sulfate) وقتی که آب را جذب می کند، آن واکنش هیدراسیون گرمازا است. این گرما می آید یواش یواش به پوست می رسد و به صورت کنترل شده پوست را گرم می کند و در نتیجه ترکیبات و مواد موثره را می تواند به داخل پوست نفوذ بدهد.

 ماسک های دیگری هم است مثلا ماسک پارافینی. یک مقدار دمایش از دمای پوست بیشتر است. یا مثلا در برند تالگو (Thalgo) من دیده ام ماسک جلبکشان را وقتی می گذارند که یک ماسک آب رسان است، یک مشماهای حرارتی هم روی سطح پوست می گذارند که به آن وارم ماسک (Warm mask) یا ماسک گرم کننده می گویند که این حرارت هم به افزایش نفوذ ترکیبات کمک کند.

روش های دیگری هم برای گرم کردن پوست وجود دارد. در کامنت ها برای من بنویسید کدام یک از این روش ها را استفاده کردید و حدس بزنید در ویدئوهای بعدی می خواهم در مورد کدام یک از روش های افزایش نفوذ ترکیبات موثره با شما صحبت کنم.

با من باشید و سوالاتتان را در بخش کامنت ها از من بپرسید. ممنون از توجه تان.